13 Ekim 2017 Cuma

Bebek Beslenmesinin Psikososyal Yönleri



Ek gıdaları verirken çocuk ile kurulacak psikososyal ilişki çok önemlidir. Nasıl ilk doğduğu günden itibaren bebek beslenme zaman ve miktarlarını kendi ayarlayabiliyor ve emzirme anne ve bebek arasında olumlu bir duygu durumu ve bebek için ek uyaranlar oluşturuyorsa, ek gıda öğünleri verilirken de bunlara dikkat etmek ve bebeğin büyüme ve gelişme basamaklarına uygun, ihtiyaçlarına göre davranmak önemlidir. Bu olumlu ilişkiye yardımcı olacak ipuçlarını şöylece sıralayabiliriz:


• Bebeği dik ve yüzü karşıya bakacak şekilde oturtun. Kesinlikle yatırarak ek gıda vermeyin. Yatırmak bebeğin gıdayı solunum yoluna kaçırması riski taşımasının yanı sıra, bebeğin öğün üzerindeki kontrolünü ortadan kaldıracak, çevre ile iletişimine engel olacak, bu durum yemek yemeye tepki oluşturacaktır.

• Bebeğin karşısında oturun ve onunla göz teması kurun. Her yaştaki kişi ile olumlu iletişimin önemli basamaklarından biri göz teması kurmaktır. Bu bebekler için de yeni değildir, çünkü emzirirken bebek göz temasını istediği zaman kurmaktadır.

• Bebeği beslemeden önce yiyeceğe ilgi göstermesini bekleyin. Bebeğin yemek ile ilgili dikkati ve isteği yemek yedirmeyi kolaylaştırır.

• Bebeği önce istediği zamanlarda besleyin, fakat daha sonra belli bir programa oturtun. İlk hedef bebeğin gıdaya alışmasıdır. Bunun düzene konması bundan sonra gelir.

• Her zaman ilgili ve yardımcı olun. Küçük bebeklere, çocuklara kendiniz yedirin, daha büyüklerin yanında olun. Aşırı ısrarcı ve zorlayıcı olmayın.

• Bebeğin yiyeceklere dokunmasına, kendini beslemesine izin verin. Bunlar bebeğin hem besinleri, hem de kendi vücudunu keşfetmesine yardımcı olacaktır.

• Bebeğin yeme hızını kendinin belirlemesine izin verin, aceleci olmayın.

• Onunla yumuşak ve destekleyici bir ses tonu ile konuşun.

• Bebeğin yiyeceğe olan ilgi ve dikkatinin kaybolmasına neden olacak, konuşma, davranışlar ve çevresel uyarandan kaçının. Bebeğin dikkatini tamamen başka bir konuya odaklayarak yemek yedirmeyin. İleride bu durum ya bebeğin ek gıdaları hep reddetmesine ya da şişmanlığa zemin hazırlayacaktır. Bu nedenle de televizyon karşısında yemek yedirilmemelidir. Bebek, yemek öğününde olduğunu anlamalıdır. Öte yandan bebeğin yiyeceğe olan dikkatini fazla dağıtmadan olumlu sosyal ortamlar oluşturulması da desteklenmelidir.

• Sağlıklı, mevsiminde olan besinler arasından bebeğin yiyecek seçimine saygı gösterin. Bebek bir besini reddederse bunun yerine geçebilecek diğer besinleri deneyin veya aynı besini daha farklı lezzet, içerik ve şekilde sunun. Sağlıklı ölçütler içinde yemek yapma ve sunmada yaratıcılığınızı sonuna kadar kullanın.

• Bebeğin istediği kadar yemesine ve doyduğu zaman yemeği bırakmasına izin verin. Bebeğin yeterli beslendiğinin en iyi göstergesi büyümesidir. Bebeğin sadece yediği miktarlar üzerinden sonuçlara varılmamalıdır.

• Beslenme öğünlerinin aynı zamanda öğrenme ve sevgi öğünleri de olduğunu hatırlayın.

• Bebeğe yemek yediren herkesin her zaman aynı tutumları sergilemesine özen gösterin. Bebekler en iyi hem kontrol edebildikleri hem de desteklendikleri ortamlarda beslenir. Kontrolün tümüyle annede veya tümüyle bebekte olduğu durumlarda beslenme sorunları ile daha sık karşılaşmak olasıdır. Bu nedenle önerilen/ulaşılabilinen sağlıklı besinler arasından bebeğin de ipuçlarını kullanarak, bebeğin yiyeceği gıdaların kıvam, miktar, içerik ve zamanlamasını anne-bebek-sağlık personeli iş birliği içinde oluşturun.

Çocuklarda beslenme ve büyüme sorunlarına her toplumda sık karşılaşılmaktadır. Bunun başlıca üç nedeni vardır: tıbbi nedenler; uygun olmayan besin seçimi (yoksulluk veya bilgisizlik nedeniyle) ve uygun olmayan beslenme dinamikleri. Bu nedenle aileler sağlıklı besinler, beslenmenin iş birliği içinde karşılıklı olarak düzenlenmesi, bebeğin ipuçlarının değerlendirilmesi ve büyümenin izlenmesinin devam etmesi gerektiği konusunda bilgilendirilmelidir.

Sonuç olarak, ilk altı ay sadece anne sütü ile beslenmiş bir bebeğin ek besinlere geçişi sırasında dikkat edilmesi gerekenleri bir kez daha özetleyecek olursak;


1. İki yaşına kadar bebeğinizi istediği zamanlarda emzirmeye devam edin.
2. Ek besinleri verirken bebeğin ipuçlarını değerlendirin ve olumlu psikososyal ilişki kurun.
3. Hijyen kurallarına uyun ve gıdaları uygun hazırlayıp saklayın.
4. Ek gıdalara az miktarlarda başlayın, miktarı yavaş yavaş artırın.
5. Gıdaların kıvamını da bebeğin yaşına ve gelişimine göre ayarlayın (püre, çatal ezmesi, eline verme).
6. Öğünlük sağlıklı besin çeşitliliğine özen gösterin.
7. Öğün sayısını çocuğun yaşına göre artırın.
8.Gerekli ise vitamin-mineral desteği veya zenginleştirilmiş ürünler destek olarak kullanılabilir.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder