DİŞ ÇIKARMA

Bebekler genelde 6 ay civarında ilk dişlerini çıkarmasına rağmen daha erken veya daha geç (3ay-12 ay) diş çıkarma olabilir. Diş çıkarma zamanı kısmen kalıtımın etkisi altındadır ve bebeğinizin diş çıkarma düzeni size benzeyebilir.

Gerçekte bebekler tam 20 süt dişi ile doğarlar. Bu dişler çıkma zamanını beklerken diş eti içinde gömülü durumdadırlar. Dişler üst ve alt çiftler halinde çıkarlar, ancak çoğunlukla alt diş çifti daha önce çıkar.

Kızlar oğlanlardan daha erken diş çıkarma eğilimindedirler. Diş çıkarmada “dörtler kuralı” işler çoğunlukla. Altıncı aydan başlayarak her dört ayda bir dört dişin çıkması beklenir ve bu süreç 2.5 yıl kadar devam eder ve 2.5-3 yaşında bir çocukta 20 süt dişi vardır.

Olağan dış çıkarma sırası:

2 alt kesici

4 üst kesici

2 alt kesici ve 4 ön azı diş

4 köpek dişi

4 arka azı diş

 Dişler diş etinden farklı açılardan çıkar. Bazıları düz çıkarken bazıları da çarpık çıkar, ancak büyüdükçe düzelirler. Dişler arasındaki boşluklar için endişelenmeyin, boşluklar dişlerin temizlenmesini kolaylaştırır. Ayrıca boşluklar kaç kalıcı dişin çıkacağını göstermez.

Diş Çıkarma Sırasında Bebekte Ne Gibi Rahatsızlıklar Olabilir?

Dişler diş etinden yavaşça kayarak ve diş eti boyunca dönerek çıkarlar. Ancak keskin diş hassas diş eti boyunca çıkarken bebeğe rahatsızlık verebilir.

Salya akması

Diş çıkarma sırasında tükrük salgısı artar. Aşırı salya akması ilave sorunlara neden olabilir:

Salyaya bağlı cilt tahrişi: Aşırı salya nedeniyle ıslanmış yatak örtüsüne cildin sürtünmesi  ciltte tahrişe neden olabilir. Bebeğin dudak çevresinde ve çenesinde kırmızı, kabarık cilt tahrişi olur. Bebeğin çenesinin altına salyayı emmesi için pamuklu bir bez ve uyurkan çarşafın altına bir havlu yerleştirebilirsiniz. Aşırı salyayı ılık suyla nazikçe silebilirsiniz ve silmeden hafif hafif dokunarak kurutabilirsiniz. Hafif cilt yumuşatıcıları sürebilirsiniz.

Salya ishali: Diş çıkarma sırasında dışkılama sayısı artabilir. Bu da bez dermatitine neden olabilir. Bu geçici rahatsızlık diş patlama dönemi yatışınca kendiliğinden düzelir. Bebeğin poposuna koruyucu bir merhem sürebilirsiniz.

Ateş ve huzursuzluk:

Sert dişlerin yumuşak dokuyu itmesi sırasında oluşan inflamasyon düşük dereceli bir ateşe (<38.3⁰C) ve rahatsızlığa neden olabilir. Gerekirse ateş düşürücü verilebilir.

Isırma:

Diş çıkarma döneminde bebek bir şeyi veya birini ısırmaya meyillidir. Damağın tren rayı gibi iz bırakması ve gümüş bir kaşığı ısırırken tıklaması duyarlı diş etinin belirtileridir. Bebek annenin eklemlerini, kollarını, parmaklarını ve bazen de emerken meme başını kemirebilir.

Diş etini rahatlatmak için soğuk ve sert cisimler verebilirsiniz. En tercih edilenler soğuk gümüş kaşık, diş halkalarıdır. Diş jellerinin kullanılması pek önerilmez. Gereğinden fazla kullanıldığında bebek tarafından yutulduğundan istenmeyen etkilere neden olabilir.

Uyku düzeninin bozulması:

Büyüyen diş geceleri dinlenmez. Dolayısıyla daha önce düzenli uyuyan bebeğin bu dönemde uyku düzeni bozulabilir. Hatta diş çıkarma sonrası eski uyku düzenine dönüşte de zorluklar yaşayabilir. Bebek çok rahatsız oluyorsa gece yatarken asetaminofen gibi ağrı kesicileri kullanabilirsiniz.

Beslenmeyi reddetme:

Bu dönemde beslenme düzenleri değişken olabilir. Bazı bebekler her besini reddeder. Bu bebeklere soğuk lapa tarzı besinleri verebilirsiniz ( buzlu meyve suyu gibi). Besinleri soğuk kaşıkla vermenizin yararı olabilir.

Diş çıkarma sırasında bebeğe nasıl yardımcı olabilirsiniz?

• Salyayı temizlemek ve cilt tahrişini önlemek için bebeğin yüzünü sık sık bir bezle siliniz.
• Bebeğe çiğnemesi için bir şey verebilirsiniz. Verdiğiniz nesnenin yutulamayacak kadar büyük ve parçalanmayacak türden olmasına dikkat ediniz. Islak bir bezi 30 dakika buzlukta bekletip verebilirsiniz. Lastik diş halkaları da iyi bir araçtır. Ancak içinde sıvı bulunanlardan sakınmalısınız, çünkü yırtılıp bebeğin sıvıyı yutmasına neden olabilir. Diş halkası kullanıyorsanız sertleşmeyecek kadar bir süre buzlukta bekletmeniz bebeğin diş etini rahatlatacaktır.
• Bebeğinizin diş etini temiz parmakla ovalayınız.
• Diş halkasını asla bebeğin boynuna yakın bir yere sabitlemeyiniz. Böyle durumda bebeğin boynuna dolanıp bebeğin boğulmasına neden olabilir.
• Bebeğiniz çok huzursuzsa ağrı kesiciler verebilirsiniz. Ancak aspirin içeren ağrı kesicileri kullanmayınız. Yine aspirin içeren jelleri diş etine sürmeyiniz.
• Bebeğin diş etine asla limon suyu sürmeyiniz. Limon suyundaki yoğun asit hassas diş etlerine hasar verebilir.